KUZEY KORE EKONOMISI NASIL ÇALIŞIYOR

 İÇİNDEKİLER

• Kore'nin Kısa Tarihi
• Kuzey Kore'nin Ekonomisi
• Ekonomik Verilerin Sınırlamaları

Resmi olarak Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (DPRK) olarak bilinen Kuzey Kore ülkesi, izole edilmiş ve sıkı kontrol edilen bir komuta ekonomisine sahiptir . Komünist bir ekonomi, herhangi bir komünist ülkenin standart bir bileşenidir. Komuta ekonomisinde, ekonomi merkezi olarak planlanır ve hükümet tarafından koordine edilir.

Kuzey Kore hükümeti hangi  malların  üretilmesi gerektiğini, ne kadar üretilmesi gerektiğini ve malların satışa sunulacağı fiyatı belirler. 

TEMEL ÇIKARIMLAR

Resmi olarak Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (DPRK) olarak bilinen Kuzey Kore ülkesi, herhangi bir komünist ülkenin standart bir bileşeni olan izole edilmiş ve sıkı kontrol edilen bir komuta ekonomisine sahiptir. Pek çok uzman, Kuzey Kore hükümetinin Kore Savaşı'nın ardından başlayan bu politikalarının ülkenin ekonomik kalkınmasına engel olduğuna inanıyor. Sovyetler Birliği'nin parçalanması, ardından bir dizi doğal afetten (1994'te dolu fırtınaları, 1995'ten 1996'ya sel felaketleri ve 1997'deki kuraklıklar) sonrasında ortaya çıkan bir gıda krizi, Kuzey Kore'yi ekonomik krize sürükledi. Yaptırımlar ve ticaret kısıtlamaları ülkenin ekonomik beklentilerine daha da zarar verdi.

 

KORE'NİN KISA TARİHİ

Kore tarihsel olarak bağımsız bir krallıktı. Bununla birlikte, Rus-Japon Savaşı'nın ardından Kore yarımadası, Japonlar tarafından resmen ilhak edildi. Kore, 1905'ten 1945'e kadar bir Japon kolonisi olarak kaldı. 

II.Dünya Savaşı'ndan sonra Kore'nin kuzey bölgesindeki Japon kuvvetleri Sovyetler Birliği'ne teslim oldu ve Sovyet birlikleri ülkenin kuzey bölgesinin kontrolünü ele geçirdi. Aynı zamanda, Amerikan birlikleri güney bölgesinin sorumluluğunu üstlendi.

Yeni ayrılan bölgeler kendi liderlerini atadılar ve 1950'de Kuzey Kore lideri Kim II-Sung (Sovyetler Birliği'nin liderliği tarafından desteklenen), Kore'nin ABD destekli güney bölgesini (Kore Cumhuriyeti veya ROK), 1950'den 1953'e kadar süren Kore Savaşı'nı ateşledi.

Kim II-Sung'un Kore'nin güney bölgesini ele geçirme ve tüm yarımadayı komünist yönetimi altına alma girişimi nihayetinde başarısız oldu. Ortaya çıkan çıkmaz Kore yarımadasını kabaca ikiye böldü. Kuzey Kore (DPRK), ulusal ekonomisini önce ağır sanayiye yönelik gelişme ve askeri-ekonomiye paralel gelişme yoluyla kurdu. Güney Kore (ROK), dünyanın en gelişmiş modern zaman ekonomilerinden birini kurdu.

KUZEY KORE'NİN EKONOMİSİ

Kuzey Kore'nin ekonomik gelişiminin, daha önce birleşik krallığın bölünmesini izleyen ilk aşaması, sanayileşme tarafından yönetildi. Kore Savaşı sırasında ülkenin altyapısının yıprattığı hasar düşünüldüğünde bu zor bir görevdi. Kuzey Kore, Sovyet yönetim modelini ve merkezi olarak planlanmış, sosyalist ekonomiyi ve aynı zamanda juche (kendine güven) ideolojisini benimsedi. Bu model, ağır sanayinin gelişimini ve demir, çelik, çimento ve takım tezgâhı sektörlerindeki yatırımları vurguladı.

Pek çok uzman, Kuzey Kore hükümetinin Kore Savaşı'nın ardından başlayan bu politikalarının ülkenin ekonomik kalkınmasına engel olduğuna inanıyor. Bu politikaların eksiklikleri, rejimin Kuzey Kore'nin kronik ekonomik sorunlarını daha da kötüleştiren Songun'a (askeri öncelikli bir siyaset tarzı) odaklanmasıyla daha da arttı. Kore Savaşı'nı takip eden on yıllarda, bölgenin sanayi ve elektrik üretiminde sürekli bir durgunluk yaşandı.

Kuzey Kore ekonomisi 1990'larda en kötü durgunluk dönemlerinden birine girdi ve neredeyse çöktü. Sovyetler Birliği'nin dağılması, ardından bir dizi doğal afetten - 1994'te dolu fırtınaları, 1995'ten 1996'ya sel felaketleri ve 1997'deki kuraklıklar - sonrasında yaşanan gıda krizi, Kuzey Kore'yi ekonomik krize sürükledi. 1990-1998 yılları arasında, ülke ortalama yıllık % -4.1 büyüme oranı yaşadı ve 1990'ların ortalarından itibaren uluslararası gıda ve insani yardım alan ülke oldu; yardım bugün bile devam ediyor.

2000'lerde Kuzey Kore, ekonomisini iyileştirme taktiklerini genişletti. 2002 yılında, yarı özel pazarlara izin vermek için bazı kısıtlamaları hafifletti ve Ekonomik Yönetim İyileştirme Önlemleri olarak adlandırdığı bir dizi ekonomik reform başlattı. Bu önlemlerden bazıları, hem fiyatlarda hem de ücretlerde bir artış, fiyat belirleme mekanizmasında bir değişiklik, dağıtım sistemindeki değişiklikler, ulusal planlamanın âdemi merkezileştirilmesi, işletme yönetiminin özerkliğinde bir artış, dağıtım pazarının üretime açılmasıdır. Ekonomik büyüme birkaç yıldır toparlandı ve bu dönem, önceki on yıla göre bir gelişme olarak kabul edildi. 2000'den 2005'e kadar Kuzey Kore ortalama% 2.2 oranında büyüdü.

Gayri safi yurtiçi hasıla Kuzey Kore (GSYH) bu tarihten itibaren herhangi güncellenmiş GSYH bilgi vermemiştir CIA World Factbook göre, 2015 yılında 40 milyar $ olduğu tahmin ediliyor. Kişi başına GSYİH açısından, Kuzey Kore'nin kişi başına GSYİH'si 1.700 dolardı. Tarım, GSYİH'nin% 22,5'ini, sanayi% 47,6'sını ve hizmetler% 29,6'sını oluşturuyor.

Ülke hala ordusuna önemli yatırımlar yapıyor ve bazı analistler bu masrafın ekonomik kalkınması pahasına gelebileceğini iddia ediyor. Tahminlerin mevcut olduğu son yıl olan 2016'da, Kuzey Kore savunma harcamalarına tahmini olarak 4 milyar dolar veya gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) yaklaşık% 24'ünü harcadı.⁵

Bugün Çin, Kuzey Kore'nin ana ticaret ortağıdır. Kuzey Kore hem ekonomik hem de diplomatik yardım için Çin'e güveniyor. 2017 yılında bölgenin Kuzey Kore ihracatının% 86'sına yakın bir kısmı Çin'e yönlendirildi. Ülkenin ana ihracatı metalürjik ürünler, mineraller, mamul ürünler, tekstil, tarım ve balıkçılık ürünleridir. Kuzey Kore'nin başlıca ithalat kalemleri petrol, pişirme kömürü, makine, ekipman, tekstil ve tahıldır. Bölgenin toplam ithalatının % 90'ından fazlası 2017'de Çin'den geldi.

EKONOMİK VERİLERİN SINIRLAMALARI

Kuzey Kore'nin gizli olduğu biliniyor ve ekonomik veri yayınlamıyor. Bölge, 1965'ten bu yana makroekonomik koşulları hakkında herhangi bir resmi gösterge veya istatistik yayınlamadı. Kuzey Kore ekonomisine ilişkin temel istatistiklere ilişkin birkaç kaynak arasında:
Kore Bankası (Güney Kore),
Birleşme Bakanlığı ve
Kore Ticaret-Yatırım Teşvik Ajansı ( KOTRA)

Kuzey Kore ve Güney Kore'nin Ekonomik Büyümeleri 2006-2016

Son not

Kuzey Kore'nin ekonomik tarihi, aralıklı toparlanma aşamaları ve bir miktar ekonomik büyüme ile birlikte önemli durgunluk ve kriz dönemlerini içerir. Rejimin Kore'yi savunma ekonomisi yapma önceliği, kalkınmayı, gıda üretimini, yaşam standartlarını ve insan haklarını gölgede bıraktı. Şu anda ülkenin karşı karşıya olduğu önemli bir sorun insan kaçakçılığıdır; birçok erkek, kadın ve çocuk zorla çalıştırılmaya ve seks kaçakçılığına maruz kalıyor. Ve Kuzey Kore, çoğunlukla Rusya ve Çin olmak üzere yabancı hükümetler için birincil işgücü kaynağıdır. Kuzey Korelilerin hükümetin kendilerine atadığı işte bir seçeneği yok, iş değiştiremiyorlar ve zorla çalıştırılmalarından kaçmaya çalışırlarsa hükümet tarafından cezalandırılabiliyorlar.

1.              Library of Congress. "Maps of Seoul, South Korea Under Japanese Occupation." Accessed Oct. 7, 2020.

2.              U.S. Army Center of Military History. "The Korean War Chronology." Accessed Oct. 7, 2020.

3.              OECD. "North Korea: The Last Transition Economy?," Page 8. Accessed Oct. 10, 2020.

4.              CIA. "The World Facebook: North Korea." Accessed Oct. 10, 2020.

5.              Congressional Research Service. "North Korea: U.S. Relations, Nuclear Diplomacy, and Internal Situation," Page 17. Accessed Oct. 10, 2020

Asıl İçerik için tıklayınız

ALİ AKTAŞ